‘King Lear’ in Reimerswaal: Aangrijpend, ontroerend en doorspekt met liefde
Bij Podium Reimerswaal staat zaterdagavond 6 november de voorstelling King Lear op het programma. Later dit theaterseizoen is het stuk ook te zien in het Ledeltheater in Oostburg. Het is een verhaal met ontroerende dialogen over ouderdom en de liefde van een dochter voor haar vader.
Hans Puik 28-10-21, LINK NAAR PUBLICATIE IN AD
Fred Delfgaauw bewerkt klassieke theaterstukken en maakt die speelbaar voor een of twee personen. De eeuwenoude legende van King Lear is de inspiratiebron voor zijn nieuwste voorstelling, waarin hij samenspeelt met actrice en poppenspeler Ida van Dril. De voorstellingen van de ervaren Haagse theatermaker laten zich het beste omschrijven als ‘compleet theater’. Er is ontzettend veel in te zien en het publiek wordt meegezogen in een andere werkelijkheid. ,,Met personages en prachtig licht creëren wij magie”, vertelt Delfgaauw. ,,Voor de rest vult het beeld op toneel zich in de fantasie van de mensen.”
Dit keer staat het verhaal van het sprookjesachtige koningsdrama ‘King Lear’ centraal, een van de meest indrukwekkende toneelstukken van William Shakespeare. ,,Het oorspronkelijke stuk duurt drieënhalf uur, wij hebben dat teruggebracht naar een kleine 75 minuten. King Lear is van oorsprong een aanklacht tegen de jeugd, tegen de kinderen van Lear, die hem niet trouw zijn. Wij hebben dat 180 graden omgekeerd en er een aanklacht tegen de ouderdom van gemaakt, gezien vanuit het perspectief van de jeugd.”
Poppen spelen altijd een belangrijke rol in de stukken van Delfgaauw, ook deze keer. ,,Ik doe dit werk nu veertig jaar en heb veel moeite met het woord poppen. Het eerste waaraan mensen daarbij denken is van alles en nog wat, maar ze denken niet aan wat wij doen. Ik noem ze liever personages. De figuren zijn levensgroot, zo groot als een mens. Soms zijn het alleen fragmenten, alleen een hoofd of een stuk stof waar je de fantasie op los kunt laten. Het zijn altijd alter ego’s. Alles wat mensen denken en niet uitspreken, dat zeggen deze karakters.”
Delfgaauw speelt in het stuk een oude dementerende Lear, die geen grip meer heeft op zijn leven. Voorlopig krijgt Delfgaauw alleen maar enthousiaste reacties van bezoekers. ,,Oudere mensen vinden de voorstelling schitterend, omdat ze de strijd herkennen van het ouder worden en het verliezen van macht en overzicht. Jongeren vinden veel herkenning in het feit dat ze niet begrepen worden of geen aansluiting vinden bij ouderen. Bovenal begrijpt iedereen de bijzondere ouder-kind relatie.”
Stukken van Shakespeare zijn vaak doorspekt met wijsheden die mensen niet willen inzien. ,,De poppen, of beter gezegd personages, zijn op het podium goudeerlijk en zeggen waar het op staat. Ze leggen iedere waarheid bloot. Dat kan alleen maar als je niet met echte mensen speelt. Mensen hebben altijd een belang, maar personages zijn kornuiten van stof en doek, niet-bestaande wezens. Als zij iets zeggen, is het altijd raak. Er gebeuren dingen waarvan mensen in de zaal zeggen ‘dit klopt, dat is helemaal juist’. Maar als een individu, een mens, het zou zeggen, dan zouden toeschouwers denken ‘is dat zo, ben ik het daar mee eens, klopt dat wel’. De personages zeggen continu de waarheid.”
In het originele verhaal gaat iedereen dood en is het vooral misère. Bij dit stuk is dat anders. ,,Als oude dementerende poppenspeler wil ik in het verhaal mijn poppen niet meer zien”, legt Delfgaauw uit. ,,Ik heb ze verstoten, iets wat King Lear ook met zijn dochters doet in het oude verhaal. De jongste dochter zoekt de oude man op in het bejaardentehuis en probeert contact te krijgen. Dat lukt aanvankelijk niet, maar dankzij de poppen wel. Daardoor ontstaat weer contact tussen vader en dochter. Het is even aangrijpend als ontroerend, en bovenal doorspekt met liefde.”