Alex Roeka is tijd aan het inhalen

Zeeland vormde de rode draad in zijn vorige theatershow ‘Rauwe Genade’. Alex Roeka staat nu met zijn nieuwste programma 'Nieuwe Dromen' vrijdag 16 september in Theater de Wegwijzer in Nieuw en St. Joosland. Later dit jaar is hij o.a. nog te zien bij Theater de Kring in Roosendaal en bij Podium Reimerswaal.

Hans Puik 03-09-22, LINK NAAR EERDERE PUBLICATIE IN AD

In zijn nieuwe theaterprogramma zingt en vertelt Alex Roeka (77) over de bitterzoete zindering van de liefde, de troostende poëzie van de schaduwkant, de opwindende zoektocht naar hoe het is, de schoonheid en kracht van de natuur, de indringende stem van het verleden, het gevoel van belangeloze vrijheid dat ontstaat in de onthechting en de louterende terugkeer naar het land van de jeugd.

Roeka is een Nederlandstalige zanger en liedjesschrijver met een niet doorsnee muziekcarrière. In 1945 werd hij geboren in het Brabantse Ravenstein als zoon van een notaris. Tussen zijn negende en achttiende verbleef hij op verschillende kostscholen, waar zijn interesse voor muziek werd gewekt. ,,In die tijd hoorde ik op de radio Long Tall Sally, een nummer van Little Richard. Die rock-'n-rollsong maakte veel in mij los. De woede en het verlangen naar een verboden leven herkende ik bij mezelf. Muziek was vanaf dat moment mijn passie.”

Daar kwam al snel een tweede liefde bij. ,,Poëzie ontdekte ik dankzij mijn leraar Nederlands. Hij hield van dichters als Paul van Ostaijen en Martinus Nijhoff en wist bij mij de juiste snaar te raken. Na een lezing van de Vlaamse dichter Wies Moens over Guido Gezelle was ik helemaal verkocht.” Vanaf dat moment begon Roeka liedjes en gedichten te schrijven. Hij bewaarde zijn teksten in mappen. Toch bracht hij pas in 1996 zijn debuut-cd uit. Tussendoor werkte hij op een zeesleper en als psycholoog. ,,Ik kom uit een milieu waarin het gebruikelijk was dat je ging studeren. Lange tijd voelde ik dat mijn werk niet helemaal bij mij paste. Maar wat dan wel? Op een gegeven moment is mijn jeugdobsessie naar buiten gebarsten. Ik heb veel tijd verloren tot ik tot de ontdekking kwam dat ik zanger wilde worden.”

Ook zijn keuze voor het Nederlandstalige lied ging niet vanzelf. ,,Ik was gefocust op Engelstalig. Rolling Stones, The Beatles, Bob Dylan, Tom Waits, Leonard Cohen, dat waren mijn inspiratiebronnen. Nederlands vond ik hard klinken, onaangenaam zelfs. Er zat te weinig geheimzinnigheid en suggestie in Nederlandstalige teksten. Pas op 40-jarige leeftijd kwam ik erachter dat ik mezelf het beste uit kon drukken in mijn moedertaal. Als je echt je diepste gedachten wilt delen, moet je de taal volledig beheersen.”

In 2000 won Roeka de Annie M.G. Schmidt-prijs voor het lied Noem ‘t geen liefde. Twee van zijn cd’s werden bekroond met een Edison: Beet van Liefde (2009) en Gegroefd (2013) en in 2017 kreeg hij de Oeuvreprijs voor kleinkunst en cabaret. Toch is Alex Roeka geen zanger die AFAS Live of de Ziggodome uitverkocht krijgt. Zijn liedjes zijn, naar eigen zeggen, niet voor een groot publiek en allesbehalve commercieel. Artiesten als Maarten van Roozendaal en André Manuel passen binnen hetzelfde genre als Roeka. Het genre van de pure muziek. ,,Het is een voorrecht dat ik persoonlijke liedjes schrijf en daarmee al 25 jaar rond kan toeren. Ik hoef niet te buigen voor de smaak van het publiek. Veel artiesten schrijven liedjes met de insteek ‘Hoe maak ik een radiohit of hoe verdien ik aan een nummer zoveel mogelijk geld?’ Het gaat mij om het uitdrukken van mezelf. Ik denk niet eens dat ik het kan, commercieel schrijven. Dat zou waarschijnlijk belachelijk klinken.”

In zijn vorige theaterprogramma, Rauwe Genade stond - toepasselijk - Zeeland centraal. Roeka trok zich na vijfentwintig jaar muziekleven terug in een dorpje in Zeeland om tot rust te komen en nieuwe songs te schrijven. ,,Noodgedwongen”, vertelt de zanger. ,,Mijn huis in Antwerpen werd grondig verbouwd en samen met mijn vriendin zocht ik vervangende woonruimte. In mijn jeugd kwam ik vaak in Zeeland, ik had een vriend in Hulst. Bewust maakten we de keuze ons terug te trekken in een rustige omgeving.”

Waar precies, dat wil Roeka niet zeggen. ,,Rauwe Genade ging over een gefingeerd Zeeuws dorp. Daar kwamen een aantal figuren voorbij die mij inspireerden tot verhalen en liedjes.  Er zaten veel waargebeurde belevenissen in de voorstelling, maar feiten had ik soms gemanipuleerd. Ik had het vervelend gevonden als mensen werden aangewezen: ‘kijk, dat gaat over jou’. De voorstelling bewoog zich tussen aan autobiografische voorstelling en een theaterverhaal.”

Roeka heeft het gevoel dat hij tijd moet inhalen. Hij wil zoveel mogelijk schrijven en optreden. ,,Schrijven is de essentie van mijn leven geworden. Als ik niet schrijf, word ik ongelukkig en vervelend voor mijn omgeving. Alleen maar produceren zonder te performen, dat zou ook gaan vervelen. Ik ben graag on the road. Een dynamisch leven, dat is wat ik wil.”

Vandaar dat de zanger blij is dat hij de komende maanden weer van theater naar theater trekt om zijn laatste creaties aan het publiek te laten horen. ,,Voor mijn vorige reeks optredens was Zeeland mijn ideale inspiratiebron. Zo schreef ik het nummer Zeeuwse wind, dat had nergens anders gekund. De slotregel van het liedje is ‘Zeeuwse wind, die stug en grimmig de verrukking uit me wringt.’ Ik ben blij om weer terug in Zeeland te zijn."

Alex Roeka, Nieuwe Dromen,
Vrijdag 16 september 20.30 uur in Theater de Wegwijzer.
Donderdag 1 december 20.15 uur in Theater de Kring in Roosendaal
Vrijdag 9 december 20.00 uur bij Podium Reimerswaal in Rilland.

Op zijn nieuwste plaat staat ook het nummer 'In dit Sterrendal', een lied van liefst 50 minuten, noem het een autobiografie in liedvorm:
.